نوآوری تحول‌آفرین (Disruptive change) همان نکته کلیدی در رشد و توسعه کسب و کار است که از نظر بسیاری از مدیران ترسناک به‌نظر می‌رسد. سوال اینجاست که چرا فقط برخی کسب وکارها در مواجه با تغییرات و نوآوری‌ها به موفقیت می‌رسند؟ مثلا در بین دهها فروشگاهی که ادعای ارائه خدمات باکیفیت و ارزان دارند، تنها تعداد کمی از آنها مملوء از جمعیت هستند. بیشتر سازمان‌ها مدیران و کارمندان بااستعداد، محصولات و خدمات قدرتمند و پول کافی دارند؛ اما همچنان در مواجه با نوآوری تحول آفرین بسیار از عقب‌تر از رقیبان خود حرکت میکنند. می‌دانید چرا؟
چون اغلب مدیران ارشد اطلاعات دقیقی در مورد توانایی‌ها و محدودیت‌های سازمان خود ندارند. آنها این سوالات مهم را از خود نپرسیده‌اند: آیا شرکت برای نوآوری و تغییرات منابع کافی دارد؟ آیا فرایندهای مناسب برای تغییر در شرکت مهیاست؟ آیا سازمان من برای نوآوری تیم و ساختارمناسبی دارد؟ مطالعه این مقاله از محتوان به همه آن مدیرانی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند قدمی متفاوت و جسورانه برای رشد کسب و کار خود بردارند.
نوآوری تحول آفرین در کسب و کار چیست؟
نوآوری تحول آفرین (اخلالگر) به آن دسته از تغییراتی در کسب و کار گفته می‌شود که مفاهیم و فرآیندهای اساسی یک صنعت یا تجارت را دچار تحول می‌کند. این فرآیند به دلیل تغییر نیاز و انتظارات مخاطب در سازمان ایجاد می‌شود؛ پس یعنی نمی‌توانید بی‌خیال آن شوید. چشم‌پوشی از نوآوری در کسب و کار به معنای از دست دادن مشتری و واگذار کردن بازار به رقیبان است.
بیشتر بخوانید: خودآزمایی مهارت کوچینگ؛ چقدر در مربیگری (Coaching) مهارت دارید؟
نوآوری اخلالگر این قدرت را دارد که بازار قبلی را از بین ببرد و بازار کاملا جدیدی را ایجاد کند. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها در مواجه با آن به مشکل برخورد میکنند. زیرا مدیران برای سرپا نگه داشتن سازمان قابلیت‌هایی ارزشمند خود را نابود میکنند. احتمالا این مدیران قبل ایجاد چنین تغییراتی به پاسخ این سوال‌ها فکر نکرده‌اند:
- آیا سازمان می‌تواند این نوع تغییر را بپذیرد؟
- آیا شرکت منابع کافی برای ایجاد این تغییرات در اختیار دارد؟
- از چه سازو کاری برای ایجاد نوآوری در کسب و کار باید استفاده کرد؟
- آیا با کمک کارمندانم می‌توانم تغییر و تحولات را مدیریت کنم با بهتر است به فکر برون‌سپاری باشم؟
آیا برای مدیریت نوآوری تحول آفرین در کسب و کار منابع کافی در اختیار دارید؟
اگر مدیریت کسب و کاری را برعهده دارید، لطفا همین لحظه به این سوال پاسخ دهید که «شرکت شما چه کاری را می‌تواند انجام دهد؟». شاید متوجه نشوید اما برای پاسخ این سوال ناخودآگاه به منابع انسانی، محصول و خدمات خود فکر می‌کنید و با توجه به آنها به این سوال پاسخ می‌دهید. در مواجه به نوآوری تحول‌آفرین نیز باید به منابعی که از کسب و کارتان پشتیبانی میکنند، توجه کنید. منابع می‌تواند شامل هر یک از موارد زیر باشد:
- نیروی انسانی
- طراحی محصول
- تکنولوژی
- میزان تعامل مشتری
- میزان روابط با تامین‌کنندگان
- نقدینگی
هر چقدر منابع بیشتر و باکیفیتی داشته باشید، به همان میزان در مدیریت نوآوری تحول آفرین در کسب و کارتان می‌توانید محکم‌تر قدم بردارید. ولی باید بدانید این همه ماجرا نیست!
آیا برای مدیریت نوآوری تحول‌آفرین در کسب و کار فرآیندهای مناسب در اختیار دارید؟
«فرآیند مناسب» در مدیریت نوآوری تحول‌آفرین در کسب و کار یعنی چه؟ منظور از «فرآیند» همه آن هماهنگی‌ها، ارتباطات، تصمیم‌گیری‌ها و الگوهایی است که کارمندان از آنها برای تبدیل منابع به محصول یا خدمات باارزش، استفاده میکنند. این فرآیندها یا به طور رسمی از سوی مدیران ارشد به کارمندان ابلاغ می‌شود یا در طی زمان با توجه به روال کار خودبخود شکل می‌گیرند. حالا لطفا سعی کنید به این سوال پاسخ دهید «هدف این فرآیندها در یک سازمان، شرکت و یا حتی گروه و تیم کاری چیست؟» هدف این است تا با شیوه و روالی از پیش تعیین شده، وظایف و کارها به شیوه‌ایی کارآمد و با بازدهی بالا انجام شود. کارمندان با توجه به این فرآیند می‌دانند که اگر تغییری ایجاد شود، چگونه آن را مدیریت کنند تا به هدف تعیین شده برسند. حالا یک سوال مهم‌تر «اگر هدف اصلی تغییر کند آیا کارمندان می‌توانند با استفاده از فرایندهای قبلی این تغییرات را کنترل کنند و همان بازدهی قبل را داشته باشند؟»
اگر می‌خواهید در مدیریت نوآوری تحول آفرین در کسب و کار موفق شوید، حتما به فرآیند و سازوکارهای آن فکر کنید. در غیر این صورت کارمندان فقط کارها را سرهم‌بندی میکنند و این یعنی آغاز سقوط!
آیا برای مدیریت نوآوری تحول آفرین ارزشهای سازمان را تعریف کرده‌اید؟
اگر همین لحظه از شما بخواهیم در مورد ارزشهای سازمان خود صحبت کنید، چه می‌گویید. برای اینکه تکلیف‌تان با خودتان مشخص می‌شود، می‌توانید ارزشهای سازمانی خود را در چند خط یادداشت کنید. ارزشهای سازمانی همه آن استانداردها (باید و نباید‌هایی) است که اولویت کارها را مشخص میکنند. نکته مهم‌تر این است که این اولویت‌گذاری باید توسط همه کارکنان در هر سطحی درک و رعایت شود. هر چقدر بتوانید کارمندان را خوب آموزش دهید تا تصمیمات اولویت گذاری آنها در راستای اهداف و استراتژی سازمان باشد، به همان میزان در مدیریت نوآوری تحول آفرین و تغییرات موفق خواهید بود و انعطاف بیشتری خواهید داشت.
بیشتر بخوانید: معرفی ۸ مهارت کاربردی کوچینگ
آیا باید مدیریت نوآوری تحول‌آفرین را برون‌سپاری کنم یا از تیم خودم استفاده کنم؟
وقتی قرار است تغییر و تحولی را شروع کنید، تنها افراد معدودی هستند که می‌توانند به طور موثر شما را یاری کنند. با توجه به شرایط خود می‌توانید این افراد را از درون یا خارج سازمان انتخاب کنید . آنها تاثیر بسیار عمیقی بر کسب و کار شما می‌گذارند. بواسطه آنها ارزش و فرآیندهای شرکت نیز بخوبی تدوین می‌شوند و به این ترتیب مدل کسب و کار شکل می گیرد. نکته مهم این است که بتوانید قابلیت‌های سازمانی را در نیروی انسانی قرار دهید. در این صورت آمادگی ایجاد و مدیریت تغییرات را خواهید داشت. اگر قابلیت سازمان به فرآیندها و ارزش‌ها متکی باشد، در این صورت برای هر نوع تغییر و تحولی با چالش‌های اساسی مواجه خواهید شد. چراکه فرآیندها و ارزش‌ها در طی زمان روال خاص و تعریف‌شده‌ایی به خود می گیرند و تبدیل به فرهنگ سازمانی می‌شوند، به همین دلیل انعطاف بسیار کمی در برابر تغییرات و نوآوری‌ها خواهند داشت.
سخن آخر
مدیریت نوآوری تحول آفرین برای هر مدیری می‌تواند چالش‌بر‌انگیز باشد. در این مقاله از محتوان به چهار فاکتور اساسی منابع، ارزش‌ها، فرآیندها و قابلیت‌ها اشاره شد که توجه به آنها می‌تواند عبور از تغییرات را برای مدیران و صاحبان کسب و کار راحت‌تر کند.
منبع: indeed | hbr.org
